BÍ KÍP XÂY DỰNG CHUỖI CỬA HÀNG TIỆN LỢI TRƯỜNG TỒN

NHÌN CHUỖI SIÊU THỊ NHƯ NHÌN… CÁI THÂN TA!

Hồi mới bước chân vào nghề bán lẻ, thấy cửa hàng có hơn 100,000 mã hàng, hàng nghìn NCC, rồi chưa kể là hàng nghìn các nghiệp vụ khác nhau. Rồi lại nghe các sếp, báo chí, mạng xã hội nói những mô hình chiến lược nghe rất kêu, nào là B2B, B2C, O2O, rồi KPI, P&L… Nghe xong có khi tẩu hỏa nhập ma, chưa kịp làm đã muốn… nghỉ.

Hôm nay, sau hơn 10 năm tích lũy kinh nghiệm, học hỏi những anh chị đi trước, tôi sẽ giải ngố cho anh em bằng một thứ mà ai cũng có: cơ thể của chính mình. Tin tôi đi, bạn nắm rõ điều này thì bạn có thể đọc vị được bất kỳ một mô hình chuỗi nào.

1. Hàng Hóa là THỨC ĂN: Coi chừng “bội thực” hoặc “đói meo”

Cửa hàng mà không có hàng thì khác gì cái bụng rỗng tuếch, yếu xìu. Khách vào mà không có gì để mua thì họ đi luôn, y như cơ thể không được nạp năng lượng thì chỉ có nằm một chỗ.

Nhưng nạp “thức ăn” cũng phải có nghệ thuật:

• Nhập hàng “healthy balance”: Phải biết khách cần gì mà nhập. Giống như cơ thể cần cả tinh bột, chất đạm, vitamin. Cửa hàng cũng cần hàng thiết yếu, hàng trend, hàng khuyến mãi. Cứ đè mấy món “độc lạ” về bán thì khác gì bắt cơ thể ăn toàn ớt, có ngày nó “phản chủ”.
• Coi chừng TỒN KHO (bội thực): Ham rẻ nhập một đống hàng về, bán không được, hết date. Đây chính là triệu chứng “bội thực, khó tiêu”. Hàng tồn kho không chỉ chật chỗ mà còn chôn vốn, y như ăn no quá sình bụng, không làm được gì khác.
• Cẩn thận HẾT HÀNG (đói): Món ngon khách đang mê mà mình lại hết hàng thì dở rồi. Cơ thể đang cần chất đó mà không có, nó sẽ yếu đi. Khách hàng không mua được thứ họ cần, họ sẽ chạy qua nhà “hàng xóm” ngay!

Bài học xương máu: “Nuôi” cửa hàng phải vừa đủ, đúng món, đúng lúc. Đừng để nó đói, nhưng cũng đừng nhét cho nó bội thực.

2. Dòng Tiền là MÁU: Sống còn là ở đây!

Đây là phần quan trọng nhất, nghe cho kỹ! Anh em có thể nhịn ăn (thiếu hàng) một hai bữa, nhưng không thể nhịn thở (hết tiền) dù chỉ vài phút.

• Dòng tiền chính là MÁU nuôi sống toàn bộ cơ thể siêu thị. Tiền chảy để trả lương cho nhân viên (nuôi các cơ quan), trả tiền nhà cung cấp (mua thức ăn), trả tiền mặt bằng, điện nước…
• Nhìn cửa hàng đầy ắp hàng hóa, doanh thu báo về nghe to đấy, nhưng tiền không về kịp thì cũng chỉ là “béo giả”. Giống như một người trông to con nhưng thực ra đang thiếu máu trầm trọng, có thể “đột quỵ” bất cứ lúc nào.
• Thiếu máu (thiếu tiền) thì sao? Nhà cung cấp cắt hàng, nhân viên nghỉ việc, chủ nhà đòi mặt bằng. Toàn bộ cơ thể tê liệt. “Game over!”

Bài học xương máu: Doanh thu trên giấy không quan trọng bằng tiền tươi trong túi. Phải đảm bảo MÁU luôn chảy đều, đừng để bị “tắc nghẽn” hay “xuất huyết nội”.

3. Hệ Thống Thông Tin & Báo Cáo là DÂY THẦN KINH: Chậm là “ngáo”

Cơ thể có các dây thần kinh để truyền tín hiệu về não bộ. Tay chạm phải vật nóng, thần kinh báo lên não, não ra lệnh rụt tay lại. Nhanh và chính xác!

Hệ thống bán hàng, báo cáo tồn kho, báo cáo doanh thu… chính là hệ thần kinh của chuỗi.

• Thần kinh tốt (real-time, chính xác): Cửa hàng A vừa bán hết mì tôm. Hệ thống lập tức báo về kho tổng. Kho tổng điều phối hàng đi ngay. Nhanh gọn như một phản xạ tự nhiên. Não bộ (là mấy sếp ở văn phòng) biết chính xác tay chân đang làm gì, cần gì.
• Thần kinh “chập chờn” (báo cáo trễ, số liệu sai): Tối hôm qua bán hết sạch một món hàng, nhưng sáng nay báo cáo mới gửi về. Não bộ ra quyết định dựa trên thông tin của “ngày hôm qua”. Hoặc tệ hơn, tồn kho báo còn 5 nhưng thực tế trong kho là con số 0. Đây chính là triệu chứng “ngáo”! Não ra lệnh cho tay làm việc dựa trên một ảo giác. Hậu quả là quyết định sai, lãng phí, mất cơ hội.

Bài học xương máu: Thông tin phải như điện giật: NHANH – CHÍNH XÁC – KỊP THỜI. Hệ thần kinh mà chậm chạp, sai lệch thì cả cơ thể sớm muộn cũng “tàn phế”.

4. Nhân Sự là các CƠ QUAN trong cơ thể: Tay chân, tim, gan, phổi…

Một mình ông giám đốc không thể làm nên tất cả. Mỗi nhân viên, mỗi bộ phận là một cơ quan, thiếu ai cũng mệt.

• Nhân viên bán hàng: Là tay, chân, miệng, mắt. Người trực tiếp tiếp xúc, bán hàng, lắng nghe khách. Tay chân mà lờ đờ, mệt mỏi thì cơ thể không làm được gì ra hồn.
• Bộ phận kho vận: Là cái dạ dày, hệ tiêu hóa. Tiếp nhận, xử lý, sắp xếp “thức ăn”. Dạ dày mà đình công thì cả cơ thể đói.
• Bộ phận Marketing: Là cái miệng, là khuôn mặt. Có nhiệm vụ giao tiếp, quảng bá, làm cho “cơ thể” mình trông hấp dẫn trong mắt người khác.
• Kế toán, tài chính: Là trái tim. Bơm “máu” đi khắp nơi một cách đều đặn. Tim mà hở van thì toang.
• Ban lãnh đạo: Là bộ não. Điều khiển, phối hợp tất cả.

Tất cả phải phối hợp nhịp nhàng. Gan không thể nói “hôm nay tôi mệt, tôi không lọc độc tố nữa”. Tim không thể bảo “tôi chán rồi, tôi nghỉ đập một lúc”. Ai cũng có việc của người đó, và việc của người này ảnh hưởng trực tiếp đến người kia.

---

Lời kết:

Vận hành một chuỗi siêu thị nó dân dã vậy thôi. Nó là một cơ thể sống, cần được nuôi ăn đúng cách, bơm máu đều đặn, thần kinh nhạy bén và các cơ quan khỏe mạnh, đoàn kết.

Nhiệm vụ của anh em chủ chuỗi, dù ở bất kỳ vị trí nào, cũng là góp phần giúp cho “cơ thể” này khỏe mạnh và phát triển. Cứ xông pha làm việc, quan sát và ngẫm nghĩ, rồi các bạn sẽ thấy cái nghề này nó thú vị vô cùng.

Nguyễn Học Viện – CEO Hocvienbanle.com